Ograniczenie Wczesnej Formacji Gwiazd
Ograniczenie Wczesnej Formacji Gwiazd
Astronomowie od dawna zastanawiają się, dlaczego masywne galaktyki uformowane we wczesnym Wszechświecie – w ciągu zaledwie miliarda lat od Wielkiego Wybuchu – tak nagle zaprzestały formowania gwiazd. Galaktyki te, będące prawdziwymi kosmicznymi bestiami, potrafiły wytworzyć nawet 100 miliardów gwiazd w niezwykle krótkim czasie, a następnie gwałtownie przechodziły w stan „uśpienia”, stając się galaktykami „czerwonymi i martwymi”. Zrozumienie mechanizmów, które zatrzymują ten proces, jest kluczem do pełniejszego obrazu ewolucji kosmosu.
🧐 Kluczowa Rola Zimnego Gazu Wodorowego
Dzięki obserwacjom przeprowadzonym za pomocą teleskopu Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), naukowcy z zespołu REQUIEM uzyskali pierwszą istotną wskazówkę do rozwiązania tej zagadki. Badania skupiły się na wczesnych galaktykach masywnych i wykazały, że brakuje im zimnego gazu wodorowego.
Zimny gaz wodorowy jest fundamentalnym paliwem potrzebnym do kondensacji i formowania nowych gwiazd. Jego brak jest więc bezpośrednią przyczyną zahamowania procesów gwiazdotwórczych w galaktyce.
Naukowcy podejrzewają, że za utratę lub „wypalenie” gazu mogą odpowiadać intensywne procesy we wnętrzu galaktyki, być może związane z aktywnością supermasywnej czarnej dziury w jej centrum, lub też na skutek gwałtownego tworzenia gwiazd, które zużyło całe dostępne paliwo. Niezależnie od dokładnego mechanizmu, odkrycie ALMA, że to właśnie brak paliwa jest pierwszym i decydującym śladem, otwiera nowe drogi badań.
🔭 Projekt REQUIEM i Kolejne Kroki
Badania są częścią projektu REQUIEM (Reionization-Era QUasars EMerging from the darkness), który ma na celu zrozumienie roli kwazarów i masywnych galaktyk w rejonizacji wczesnego Wszechświata. Wyniki te, choć stanowią ważny krok, są dopiero początkiem. Kolejne obserwacje, w tym z użyciem Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST), będą miały za zadanie precyzyjniej określić, co spowodowało tak szybkie „wywietrzenie” zapasów gazu w tych kosmicznych gigantach.
Zrozumienie, dlaczego te galaktyki przestały tworzyć gwiazdy, pomaga nam lepiej modelować ewolucję kosmosu i przewidzieć los innych masywnych struktur.
Źródła informacji:
- ALMA Observatory (Press Release: „ALMA Scientists Uncover the Mystery of Early Massive Galaxies Running on Empty”)
- Wnioski badawcze projektu REQUIEM
Opracowanie: Agnieszka Nowak
