Nieprawdopodobny świat PSR J2322-2650b stawia czoła teorii
Naukowcy dokonali zaskakującego odkrycia dotyczącego egzoplanety krążącej wokół pulsara, co podważa dotychczasowe modele powstawania planet w ekstremalnych układach zwanych „czarnymi wdowami”. Obserwacje wykonane przy użyciu Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) wykazały, że atmosfera tego niezwykłego świata jest zdominowana przez węgiel, co sugeruje zupełnie nowy scenariusz jego ewolucji.
Odkrycie Teleskopu Webba: Atmosfera Niespodzianek
Odkryta planeta, oznaczona jako PSR J2322-2650b, krąży wokół pulsara PSR J2322-2650 – niezwykle szybko wirującej gwiazdy neutronowej. Układy takie, w których pulsar „kanibalizuje” swojego towarzysza, pochłaniając materię i energię, są nazywane „czarnymi wdowami” z powodu ich destrukcyjnej natury.
Skład atmosfery: Dominacja Węgla
Wstępne modele przewidywały, że planeta w tak bliskim sąsiedztwie pulsara powinna mieć atmosferę bogatą w materiał z „wyparowanego” towarzysza, głównie hel lub tlen. Jednak dane z JWST wskazują na dominację węgla w atmosferze PSR J2322-2650b.
- Tajemniczy Węgiel: Obecność tak dużej ilości węgla w otoczce gazowej planety krążącej wokół pulsara jest anomalią. Sugeruje to, że materiał, z którego powstała planeta, pochodzi prawdopodobnie z resztek gęstej, węglowej materii pozostawionej przez umierającą gwiazdę towarzyszącą, zanim ta stała się „ofiarą” pulsara.
- Podważenie Modeli: To odkrycie zmusza astronomów do rewizji modeli ewolucji planet w układach pulsarów typu „czarna wdowa”, wskazując, że procesy formowania się i przetrwania światów w tak ekstremalnych warunkach mogą być bardziej zróżnicowane i skomplikowane, niż dotąd sądzono.
Co Oznacza Odkrycie dla Astrofizyki?
Planeta PSR J2322-2650b, z jej zaskakującym składem atmosferycznym, staje się kluczowym obiektem do badań nad ewolucją materii w układach podwójnych z pulsarami. Jej istnienie i cechy dają wgląd w to, jak planety mogą powstawać i utrzymywać się w warunkach silnego promieniowania i wiatru cząstek emitowanych przez pulsary.
Dalsze obserwacje za pomocą Teleskopu Webba oraz innych instrumentów pozwolą na dokładniejsze określenie pochodzenia węgla i zrozumienie mechanizmów, które pozwoliły tej planecie przetrwać w tak niesprzyjającym środowisku, co pomoże w stworzeniu bardziej kompletnych i precyzyjnych modeli astrofizycznych.
Źródła informacji:
- WP Tech (na podstawie publikacji naukowej) – „Ta planeta 'nie ma prawa istnieć’. Jej atmosfera ma zaskakujący skład”, 27 października 2025.
Opracowanie: Agnieszka Nowak
