Samotna Planeta Rośnie w Niespotykanym Tempie!
Astronomowie z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) dokonali sensacyjnego odkrycia przy użyciu Bardzo Dużego Teleskopu (VLT) na chilijskiej pustyni Atakama. Udało się zidentyfikować planetę swobodną – zwaną potocznie planetą-sierotą, gdyż nie krąży wokół żadnej gwiazdy – która przechodzi przez gwałtowny i rekordowy skok wzrostu.
Obiekt, nazwany Cha 1107-7626, pochłania gaz i pył ze swojego otoczenia w tempie, które trudno sobie wyobrazić: sześć miliardów ton na sekundę! To najsilniejszy epizod akrecyjny, jaki kiedykolwiek zaobserwowano u jakiegokolwiek obiektu o masie planetarnej. To odkrycie rzuca nowe światło na dynamiczne i często gwałtowne procesy formowania się planet.
Cha 1107-7626: Młody Olbrzym Odkrywa Swój Apetyt
Cha 1107-7626 to młoda, wciąż formująca się samotna planeta swobodna, oddalona od nas o 620 lat świetlnych. Jej masa szacowana jest na 5 do 10 razy większą niż Jowisz.
To, co czyni to odkrycie wyjątkowym, to dynamika wzrostu. Zwykle obiekty o masie planetarnej postrzega się jako stabilne światy. Jednak badania prowadzone przez zespół pod kierownictwem Víctora Almendrosa-Abada pokazują, że ten kosmiczny wędrowiec aktywnie się formuje, czerpiąc materię z otaczającego go dysku gazu i pyłu w procesie zwanym akrecją.
Astronomowie zaobserwowali, że tempo, w jakim młoda planeta powiększa swoją masę, nie jest stałe. W sierpniu 2025 roku akreowała ona około osiem razy szybciej niż jeszcze kilka miesięcy wcześniej.
To najsilniejszy epizod akrecyjny kiedykolwiek zarejestrowany dla obiektu o masie planetarnej! Obiekty o masach planetarnych, swobodnie poruszające się w kosmosie, mogą być ekscytującymi miejscami – komentuje Almendros-Abad.
Co nam mówi ten Rekord?
To gwałtowne i nieoczekiwane odkrycie dostarcza kluczowych wskazówek na temat formowania się planet swobodnych. Potwierdza, że procesy wzrostu, nawet na tak późnym etapie ewolucji, mogą być przerywane intensywnymi i krótkotrwałymi zrywami.
Badania te są ważne, ponieważ planety-sieroty, mimo braku gwiazdy macierzystej, stanowią znaczącą populację ciał we Wszechświecie. Odkrycie to, dokonane dzięki spektrografowi X-shooter na teleskopie VLT, pozwala lepiej zrozumieć ewolucję dysków protoplanetarnych i to, jak z nich rodzą się planety – czy to krążące wokół gwiazd, czy dryfujące samotnie w kosmosie.
Więcej Informacji i Źródła:
- Badanie zostało opublikowane w: The Astrophysical Journal Letters.
Komunikat prasowy: Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), eso2516pl
Opracowanie:
Agnieszka Nowak
