Alaknanda – galaktyczny bliźniak Drogi Mlecznej, który powstał za szybko
Teleskop Webba odkrywa, że Wszechświat dorósł szybciej, niż zakładaliśmy
Nowe odkrycie dokonane za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) ponownie podważa dominujące teorie kosmologiczne. Międzynarodowy zespół astronomów odkrył galaktykę spiralną o nazwie Alaknanda, która jest zaskakująco masywna i ustrukturyzowana, biorąc pod uwagę jej wiek. Obserwujemy ją taką, jaka istniała zaledwie 1,5 miliarda lat po Wielkim Wybuchu – w epoce, w której Wszechświat był zaledwie w 10% swojego obecnego wieku.
Spiralna doskonałość, której nie powinno tam być
Galaktyka Alaknanda, nazwana na cześć himalajskiej rzeki, jest prawdziwym „grand-design spiral” – charakteryzuje się dwoma wyraźnymi, symetrycznymi ramionami spiralnymi owijającymi się wokół jasnego zgrubienia centralnego. Ta struktura jest zdumiewająco podobna do naszej Drogi Mlecznej.
Zgodnie ze standardowym modelem ewolucji galaktyk, młode galaktyki w tak wczesnym okresie kosmicznym powinny być chaotyczne, nieregularne i pełne turbulentnych zderzeń. Uważano, że potrzebują one miliardów lat na ochłodzenie, osiedlenie się i wykształcenie stabilnych dysków i eleganckich ramion spiralnych.
Tymczasem Alaknanda, rozciągająca się na około 30 000 lat świetlnych, wygląda, jakby ukończyła cały ten proces budowy w zaledwie kilkaset milionów lat.
Jesteśmy świadkami galaktyki, która ma już strukturę podręcznikową w momencie, gdy Wszechświat był jeszcze dzieckiem. To kwestionuje wszystkie istniejące teorie formowania się galaktyk – stwierdziła Rashi Jain, doktorantka i główna autorka badań.
Kosmiczny generator gwiazd i zagadka szybkiego wzrostu
Alaknanda jest nie tylko doskonale ukształtowana, ale jest również prawdziwą fabryką gwiazd. Ma masę około 10 miliardów mas Słońca i tworzy nowe gwiazdy z oszałamiającą prędkością – około 20 do 30 razy szybciej niż obecna Droga Mleczna.
Tak szybki wzrost ogromnej masy gwiazd w połączeniu z idealną strukturą spiralną sugeruje, że mechanizmy formowania galaktyk we wczesnym Wszechświecie działały znacznie szybciej i wydajniej, niż wcześniej przewidywano. Naukowcy zastanawiają się, czy Alaknanda urosła głównie przez gładką akrecję gazu, czy też w grę wchodziły nieznane, przyspieszone procesy. Dalsze badania kinematyki gazu i gwiazd w Alaknandzie, planowane z wykorzystaniem JWST i teleskopu ALMA, mają nadzieję rozwiązać tę zagadkę.
Źródła informacji:
- National Centre for Radio Astrophysics (NCRA-TIFR) Press Release.
- Publikacja w czasopiśmie Astronomy & Astrophysics.
- Materiały prasowe NASA/ESA dotyczące JWST.
Opracowanie: Agnieszka Nowak
